Logo und Banner  

Lexicon Istoric Retic (LIR)

Lemma
Chavazzin  

A
 B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z

stampa
lemma precedents Friberg [Fryberg], deFrisch, Chasper lemma sequent

Friburg
La citad da F. (franz. Fribourg, tud. Freiburg) è per il Grischun d'impurtanza istorica ed actuala sco center da scolaziun da l'elita catolica. Al collegi dals gesuits han studegià 30 Grischuns tr. il 1582 ed il 1661, intgins paucs tr. il 1661 ed il 1784 ed in grond dumber tr. il 1800 ed il 1847. Sut l'impressiun dal Cumbat cultural prorut suenter il 1870 è naschì il giavisch da disponer d'ina universitad per ils students catolics. Quella idea è daventada realitad cun la fundaziun da l'Univ. da F. il 1889. Ils iniziants èn stads o.t. Casper Decurtins, ch'ha recrutà professers da l'entira Europa, e Georges Python, activist politic e cuss. guv. da F. Sut l'influenza da Decurtins, ch'è daventà prof. a F. suenter avair bandunà la politica il 1905, è l'Univ. da F. s'etablida immediat sco il center da scolaziun academica il pli impurtant per ils Grischuns (e Svizzers) catolics. Grischuns èn stads activs a F. sco professers - ultra da Decurtins - Giusep Huonder, Pieder Tuor, Eduard Montalta, Oscar Vasella, Alexi Decurtins (emprima professura da rum., 1957), Walter Wittmann (prof. d'economia, da Mustér) e Georges Darms (prof. da rum., da Ruschein). Il 1939 è vegnida fundada l'Academia Rumantscha, la precursura da l'Uniun studentica Rezia (fundada il 1957). Il semester d'enviern 2007/08 eran immatriculads a F. 250 studentas e students dal Grischun (35 Rumantschs). 


Litteratura:
K. Fry, Kaspar Decurtins 2, 1952, 9-92, 422-38; F. Maissen, Bündner Studenten am Kolleg in Freiburg, en: Freiburger Geschichtsblätter, 48, 1957/58; A. Büchi, Gründung und Anfänge der Universität Freiburg i.Ü., edì dad I. Baumer-Müller, 1987.

Adolf Collenberg

lemma precedents Friberg [Fryberg], deFrisch, Chasper lemma sequent

pagina precedenta


© HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar
il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda
electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada.





Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: