Logo und Banner  

Lexicon Istoric Retic (LIR)

Lemma
Chavazzin  

A
 B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z

stampa
lemma precedents Madris, ValMadritscha lemma sequent

Madrisa
Object d'ina ditga alpestra e toponim dal territori retic. La ditga da Madrisa è localisada sin ina muntogna sur Saas en il Partenz, e la figura da Madrisa è ina diala buntadaivla che gida sco bella matta selvadia in giuven pur a tgirar la muaglia; las ervas e ragischs ch'ella offra a la biestga rendan quella pli bella ed augmentan la producziun da latg, paintg e chaschiel. Questa abundanza chatta ina fin suenter ch'il bab dal giuven arriva e vesa la matta che renda ses buns servetschs mo uschè ditg che nagin na revelescha sia identitad. La Madrisa vegn stgatschada e sto sa retrair en las autas muntognas. En questa ditga, parentada cun quella da la «Canzun de sontga Margriata» al Pass dal Cunclas, simbolisescha la matta selvadia ina deessa da la fritgaivlezza. Il cumià da l'alp en consequenza da la scuverta dal secret reflectescha la brama d'in temp pers pli fritgaivel e bel.

Il toponim Madrisa deriva prob. dal lat. mater, rum. mamma, e po vegnir interpretà sco gnom u deessa da la fritgaivlezza. El cumpara en ils nums locals Madrisa, Madrishorn, Madrisspitze e Madrisella (intschess da Saas, Montafun), Madrischtal e Madrischpass (Val d'Avras), Madrisio/Grosio (Vuclina), Madrisio (aclaun da las vischnancas da Fagogna e Varmo en vischinanza dad Udine) e Madrisana/Moreto (Friaul). La derasaziun dal num Madrisa dal Montafun sur il Grischun, la Vuclina ed il Friaul renviescha ad in tschertgel cultural retic pli vast sco era ad in intschess rum. oriundamain coerent.


Litteratura:
Volkstümliches aus Graubünden, collecziunà ed edì da D. Jecklin, 1916, 54 (facs. 1986²); RN 2, 740.

Martin Bundi

lemma precedents Madris, ValMadritscha lemma sequent

pagina precedenta


© HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar
il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda
electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada.





Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: