Logo und Banner  

Lexicon Istoric Retic (LIR)

Lemma
Chavazzin  

A
 B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z

stampa
lemma precedents RefurmaziunRegeneraziun lemma sequent

Regaglias
Term che deriva dal lat. iura regalia, v.d. ils dretgs suprems, il possess ed ils bains da la curuna che furman la basa dal domini roial. A las regaglias magiuras appartegnan la legislaziun e la giurisdicziun suprema, la concessiun da privilegis, la stipulaziun d'allianzas e l'execuziun da la controlla suprema, a las minuras la chatscha e la pestga, las fieras, las minieras e salinas, ils dazis, il batter munaidas, il dretg munic., las taglias e la polizia. Cun exequir la suveranitad territoriala (civila) en num da l'Imperi german èn daventads l'uvestg da Cuira e l'avat da Mustér vasals e prinzis imperials en il temp autmedieval. Da quel temp ed en il temp medieval tardiv è la plipart da las regaglias ida tras cessiun u usurpaziun en ils mauns dals signurs feudals e da las citads. En il Grischun han ils "cumins e cussegls" da la Republica da las Trais Lias surpiglià quellas a partir dal 16. tsch. (Artitgels da Glion).


Litteratura:
HRG 4, 472-79; HbBG 1 e 2.

Adolf Collenberg

lemma precedents RefurmaziunRegeneraziun lemma sequent

pagina precedenta


© HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar
il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda
electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada.





Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: